„Czym jest muzyka anarchistyczna?” to książka dla wszystkich osób zainteresowanych powiązaniami pomiędzy muzyką – i szerzej – kulturą a radykalną polityką i anarchizmem.
Benefitowe koncerty punkowe, nielegalne rejwy na skłotach czy zespoły samby towarzyszące demonstracjom – to wszystko przykłady owoców związku radykalnej polityki z różnymi gatunkami muzyki. Czy taka synergia posiada potencjał, aby inspirować do przeciwstawienia się mechanizmom opresji ze strony państwa czy wielkiego kapitału i poszerzania autonomii naszego życia? „Czym jest muzyka anarchistyczna?” to książka, która w przejrzysty, lecz nieautorytarny sposób próbuje odpowiedzieć na to prowokacyjne pytanie.
Autor nie ucieka od kwestii kontrowersyjnych, takich jak: przejmowanie anarchistycznej estetyki przez głównonurtową produkcję muzyczną, „sprzedawanie się” przez wywodzące się z podziemia zespoły i inne kapitalistyczne dylematy, związane na przykład z pracą wyalienowaną, obecne również na scenie DIY, a także zawłaszczanie radykalnego przekazu przez konkretne subkultury muzyczne. Jednak wiele miejsca zostało poświęcone również zdolności muzyki do inspirowania i radykalizowania, która jest jej prawdopodobnie najbardziej transformacyjnym aspektem.
Czy muzyka może zatem być anarchistyczna? Jeśli tak, to jaka to muzyka? Uczciwie będzie poinformować każdą osobę, w której ręce trafi ta książka, że bezpośrednia odpowiedź na tytułowe pytanie w niej nie padnie. Nie jest to jednak powód do rozczarowania, ponieważ w zamian czeka Was dużo lepsza zabawa. Otrzymacie propozycję kryteriów i ram interpretacyjnych, służących do analizy powiązań anarchizmu z muzyką i kulturą, które pomogą Wam zrobić to samodzielnie. Książka ta jest zaproszeniem do intelektualnej rozrywki – bez sztywnych wskazań i narzuconych odgórnie autorytetów.
Ruud Noys, „Czym jest muzyka anarchistyczna?”, Wolna Oficyna Wydawnicza, Kraków 2023.